Hiep hiep hoera voor pijn? Het is toch helemaal niet fijn om pijn te hebben? Nee, dat is het ook niet, maar het is wel goed dat u pijn kunt voelen. En er zijn nog meer voordelen voor het hebben van pijn. Vandaar deze ode aan pijn: Hiep hiep hoera voor pijn!
Geen pijn kunnen voelen (HSAN):
De primaire functie van pijn is een beschermende functie. Een signaal dat een grens aangeeft. Er worden mensen geboren die geen pijn of temperatuur kunnen waarnemen, deze aandoening staat bekend als hereditale sensibele en autonome neuropathie (HSAN). Dit lijkt misschien een zegen, maar dat is het zeker niet. Voor deze mensen is het elke dag een uitdaging om zichzelf niet ernstig (soms dodelijk) te verwonden omdat het signaal van pijn niet doorkomt. Deze mensen zouden er alles voor over hebben om pijn te kunnen ervaren.
Pijn als hulpmiddel:
Wijst u eens aan waar uw pijn zit? Is dit uw herkenbare pijn? Wat is de aard van de pijn? Brand het? Is het kloppend? Zeurend? Constant of af en toe? Dit zijn vragen die wij u kunnen stellen om een beter beeld te krijgen over uw klachten.
Als iemand valt en meteen roept dat hij of zij pijn heeft is dit vervelend, maar geeft wel meteen een indicatie hoe ernstig het is. Dat is heel anders dan dat iemand valt en doodstil blijft liggen. Vaak is het dan een teken dat er iets ernstigs aan de hand is.
Er zijn mensen die zichzelf pijn doen om bijvoorbeeld wakker te blijven. Denk aan chauffeurs die wakker proberen te blijven tijdens een lange rit. Veilig is het niet en het is ook zeker niet aan te raden, maar zo wordt pijn op een hele andere manier gebruikt dan waar het voor bedoeld is. Overigens is hier tegenwoordig software voor die de bestuurder waarschuwt voor vermoeidheid en adviseert om te rusten. Maar helaas kan dit systeem nog wel genegeerd worden.
Of deze klassieker:
‘Schat wil jij de vaatwasser uitruimen? Nou ik heb een beetje hoofdpijn..’
Pijn als prettige ervaring:
Er zijn mensen die het hebben van pijn essentieel vinden en negeren de primaire functie van pijn. Denk aan sporters. Sterker nog ze hebben zelfs een motto: ‘No pain no gain… ‘ (vertaald: geen pijn, geen spiergroei)
Of wat vind u van deze: ‘ Wie mooi wil zijn, moet pijn lijden…’
Sommige sporters willen graag spierpijn ervaren na een training. Dat geeft het gevoel van iets gedaan te hebben. Spierpijn is echter een schade aan het bindweefsel van de spieren. Dit kan geen kwaad, mits er voldoende hersteltijd wordt genomen. Neemt men deze hersteltijd niet in acht, dan kan deze schade wel degelijk kwaad.
Pijn als wonderbaarlijk systeem:
Er zijn gevallen bekend dat mensen ondanks verwondingen toch nog een taak kunnen verrichten. Zoals:
- Een soldaat die ondanks verwondingen aan zijn been, zichzelf en anderen in veiligheid kan brengen.
- Een brandweerman die een persoon uit een brandend huis haalt en daarbij brandwonden oploopt, maar dit pas later opmerkt.
- Een vader of moeder die een auto (gedeeltelijk) optilt om zijn of haar kind te redden. Dit zijn allemaal voorbeelden waarbij de pijn opzij wordt gezet en men even een superheld wordt.
Pijn als vermaak:
Pijn verbroerdert, met pijn kunnen wij ons identificeren. Hoeveel films, series, tv-programma’s, reclames, musicals, boeken en tijdschriften gaan over pijn en/of leed van een ander? En wat is het lachen als tante Toos of neefje bas valt. Dit klinkt gek, maar we kunnen er geen genoeg van krijgen.
Pijn is nu eenmaal een onderdeel van ons leven, maar laat het duidelijk zijn, pijn heeft een beschermende functie. Het kan soms op andere manieren gebruikt worden. Het is maar net hoe je er naar kijkt en hoe je er mee omgaat.
Met vriendelijke groet
Team Snepvangers Fysiotherapie